Antarktika'daki Buzulların Erimesinde Artık Geri Dönülemeyecek Sevideyiz...

Bati Antarktika’nin buyuk buzullari hizla eriyor ve buz denize karisiyor. Bilimadamlarindan olusan iki ayri ekip artik geri donulemeyecek kadar erime yasandigi konusunda hemfikir.

Washington Universitesi, California-Irvine Universitesi ve NASA Jet Propulsion Laboratuvarlarinin Pazartesi gunu yaptiklari aciklamaya gore erimeden dolayi olusacak sonuc ise su sekilde: global deniz seviyesi 1.5 metrecivari yukselecek, ve hatta bazi ulkelerde bu yukselme cok daha fazla olacak.

Pennsylvania Universitesi’nde buzullar uzerine doktora yapmis Sridhar Anandakrishnan yapilan aciklamanin ardindan goruslerini “Inanilmaz derecede korkunc bir durumla karsi karsiyayiz. Eridiginden bahsedilen buzul Antarktika’nin cok buyuk bir kismini olusturuyor!” seklinde belirtti.

Arastirmacilar buzullarinin kaderinin cok icaciciolmadigini belirtiyorlar.

Yapilan calismalar Thwaites Buzulu denilen devasa buz nehrinin erimesinin henuz ilk asamada oldugunu, fakat Antarktika’nin tamaminin yok olmasinin kacinilmaz bir son oldugunu gosterdi.

Yapilan bir diger calismada ise eriyip denize karisan yarim duzine buzulun hizinin beklenenden cok daha yuksek oldugunu gozler onune serdi. California-Irvine Universitesinde buzullar uzerine uzmanlasmis ve Nasa’da Jet Propulsion Laboratuvarinda calismalarini surduren Eric Rignot, bu durumun deniz seviyesini 1.5 metre kadar arttiracagi aciklamasini yapti.

Pazartesi gunku yaptigi aciklamalarina su sozleri damgayi vurdu: “Buzullarin erimesi artik ne yazik ki durduralamayacak seviyede. Yani, ‘zararin neresinden donersek’ kismini coktan astik.”

Rignot ve ekibi bu sonuclara ulasirken uydulardan gelen verileri ve 6 adet Bati Antarktika buzulunun harita degisikliklerini incelemek icin ucak gorunumlerinden aldiklari verileri ve son olarak, bu devasa buz erimelerinin altindaki kara parcalarindan aldiklari ornekleri kullandilar. Butun bu islemlerin sonunda alinan datalar buzullarin kalinliklarinin inceldigini ve hacimlerinin kuculdugunu gosterdi. Ayni zamanda kitanin ic denizine dogru cok hizli bir sekilde eridiklerini ve okyanusa cok buyuk miktarlarda buz biraktigini ve tum bunlarin sonucu olarak deniz seviyesini arttirdiklarini gozlemlediler.

Gozden kacirilmamasi gereken bir diger unsur, her bir buz eridiginde araya giren sicak okyanus suyunun diger buzlarin cok daha hizli bir sekilde erimesini saglamasidir. Bu durum, bolgede de herhangi bir dogal bariyer bulunmadigindan kacinilmaz bir kisir donguye donusuyor.

Science dergisinde bu hafta yayimlanan bir makaleye gore, Thwaites Buzulunun tamamiyla erimesi en fazla 200 yili bulacaktir. Thwaites’in erimesinin ardindan olusacak deniz seviyesi ise makalede belirtilmiyor.

(Translated from “Antarctic Glaciers Melting ‘Passed Point Of No Return'” written by Traci Watson and retrieved from usatoday.com)

(usatoday.com sitesinden alinmis “Antarctic Glaciers Melting ‘Passed Point Of No Return'” makalesinden cevrilmistir.)