Şükran Kurdakul

İzmir Karşıyaka Lisesi'nde okurken (1946) Ceza Yasası'nın 142. maddesine aykırı eylemde bulunduğu savıyla 4,5 ay tutuklu kaldığı için okuldan çıkarıldı. İzmir Belediyesi'nde daktiloluk (1946) İstanbul'da Ziraat Bankası Bahçekapı şubesinde depo ve muhasebe memurluğu yaptı (1951-1953). Ceza Yasası'nın 141. maddesine aykırı eylemde bulunma savıyla 2 yıl tutuklu kaldı. Askeri Yargıtay'da aklandı. Cezaevi'nden çıkınca (eylül 1955), Tan, Yeni Gazele, Varlık Yayınevi'nde düzelti işlerinde çalıştı.

Rüknettin Resuloğlu'nun sahibi olduğu Yelken (ilk sayı: şubat 1957) dergisini yönetti (1958-1962), kendisi de Ataç (15 mayıs 1962-1 ekim 1964, üç yıl, 30 sayı) ve Eylem (mart 1964-15 mayıs 1966, 34 sayı) dergilerini çıkardı.

Fikirler, Çığır, Kovan, Genç Nesil, Kaynak, İstanbul, (yönetimine katıldığı) Yeryüzü, Beraber, Yelken, Ataç, Yön, Eylem, Ant, Vatan, Akşam, Yeni Edebiyat, Yeni Ufuklar, Yeni Dergi, Yeni Gazete, Yansıma, Cumhuriyet, Milliyet-Sanat, Çağdaş Eleştiri, Yazko Edebiyat, Bilim ve Sanat, Yeni Düşün dergi ve gazetelerinde çıkan şiir, yazı ve öyküleriyle adını duyurdu.

Cumhuriyet gazetesinde köşe yazıları yazdı. Şiirde ilk denemelerini 15-16 yaşlarında yaptı. Değişik gençlik duyarlıklarını Tomurcuk (1943) adlı kitapta topladı. Bunlar hece ölçüsüne bağlı kalarak gençlik deneyimlerinin işlendiği şiirler. Zevklerin ve Hülyaların Şiirleri (1944) ise, ölçü dışına kayma eğilimlerinin öne geçerek, çevreyi, yaşam sevgisini ve insanları anlattığı şiirler oldu.

Yeryüzü (1951-1952) ve Beraber (1952-1953) dergilerinde çıkan şiirlerinde ulusal kurtuluş ve sömürü temaları ağır bastı. 1943-1953 yıllarında çeşitli dergilerde yayımlanmış şiirlerinden sonra toplumcu gerçekçi sanata yöneldi. 1940 kuşağı toplumcu şairleriarasında yer alışı Hikmet Altınkaynak'ın Edebiyatımızda 1940 Kuşağı adlı kitabında (1977) değerlendirildi. Ayrıca Öner Yağcı'nın bir incelemesi Şükran Kurdakul adıyla 1994 yılında yayımlandı. 2000 Yılı Tüyap Kitap Fuarı tarafından Onur Yazarı seçildi. Bu nedenle Alpay Kabacalı tarafından hazırlanan Coşkunun ve Direncin Şairi Şükran Kurdakul kitabı (2000) yayımlandı.

Şükran Kurdakul'un Eserleri

Şiir:

• Giderayak (1956),
• Nice Kaygılardan Sonra (1963),
• İzmir'in İçinde Amerikan Neferi (1965),
• Halk Orduları (1969),
• Acılar Dönemi (1977),
• Ökselerin Yöresinde (1984),
• Ölümsüzlerle (1985),
• Bir Yürekten Bir Yaşamdan (1982), (1983 Nevzat Üstün Şiir Ödülü),
• 50. Şiir Yılı nedeniyle toplu şiirleri Bir Yürekten Bir Yaşamdan adıyla yayımlandı (1993).

Öykü:

• Tanığın Biri (1970),
• Beyaz Yakalılar (1972),
• Kurtuluştan Sonra (1973),
• Onların Çocukları (1975),
• Öyküler (1987).

Derleme-İnceleme-Anı kitapları:

• İçe Kapanış, Charles Baudelaire (derl. 1959),
• Sosyalist Açıdan Türk-İş Yargılanıyor (Şaban Yıldız'la birlikte, 1966),
• Çağdaş Türk Edebiyatı Meşrutiyet Dönemi I-II (1976)
• Zindandaki Şair (1990),
• Şairler ve Yazarlar Sözlüğü (1971, 6. basım 1999),
• Çağdaş Türk Edebiyatı Cumhuriyet Dönemi I-II (1987),
• Namık Kemal (1977),
• Nâzım'ın Bilinmeyen Mektupları (1986),
• Nâzım'dan Armağan, Nâzım Hikmet (yayma haz. Şükran Kurdakul, Kıymet Coşkun, Öner Yağcı, 1990),
• Şairce Düşünmek (1990)
• Cezaevinden Babıâli'ye BabIâli'den TİP'e (anı, 2003).

Ödülleri:

• 1982 Nevzat Üstün Şiir Ödülü, Bir Yürekten Bir Yaşamdan ile